年轻乳腺癌患者要疗效也要美观

百度 在中央国家机关部署开展了“以案释纪明纪、严守纪律规矩”主题警示教育月活动，各级党组织通报典型案件185起，营造了全面从严治党的舆论氛围。

Δημοκρατ?α του Ιρ?κ ??????? ??????? ?????? ????? Τζουμχουρι?τ αλ-Ιρ?κ Komara Iraqê
Σημα?α Εθν?σημο
Εθνικ? σ?νθημα: ???? ???? "Αλ?χου Ακμπ?ρ" ?Ο Θε?? ε?ναι Μεγ?λο??
Εθνικ?? ?μνο?: Μαουτιν? (Πατρ?δα μου)
Τοποθεσ?α τη? χ?ρα? στον κ?σμο Η θ?ση του Ιρ?κ (πρ?σινο)
Πρωτε?ουσα και μεγαλ?τερη π?λη	Βαγδ?τη 33°20′00″N 44°23′00″E
Επ?σημε? γλ?σσε?	Αραβικ?, Κουρδικ?
Πολ?τευμα	Ομοσπονδιακ? Προεδρευ?μενη Κοινοβουλευτικ? Δημοκρατ?α
Πρ?εδρο? Πρωθυπουργ??	Αμπντο?λ Λατ?φ Ρασ?ντ Μοχ?μεντ Σι? Αλ Σουνταν?
Νομοθετικ? σ?μα	Συμβο?λιο των Αντιπροσ?πων
Ανεξαρτησ?α Απ? την Οθωμανικ? αυτοκρατορ?α Απ? το Ην. Βασ?λειο Ισχ?ον Σ?νταγμα	1η Οκτωβρ?ου 1919 3 Οκτωβρ?ου 1932 15 Οκτωβρ?ου 2005
?κταση  • Σ?νολο  • % Νερ?  • Σ?νορα Ακτογραμμ?	437.072 km2 (59η) 1,1 3.650 km 58 km
Πληθυσμ??  • Εκτ?μηση 2025   • Πυκν?τητα	46.118.793 (35η)  101,3 κατ./km2 (114η)
ΑΕΠ (ΙΑΔ)  • Ολικ?  (2024)  • Κατ? κεφαλ?	683,298 δισ. $   15.384 $
ΑΕΠ (ονομαστικ?)  • Ολικ?  (2024)  • Κατ? κεφαλ?	277,478 δισ. $   6.247 $
ΔΑΑ (2023)	0,695 (126η) – μεσα?ο?
Ν?μισμα	Δην?ριο Ιρ?κ (IQD)
Ζ?νη ?ρα?	AST (UTC +3)
Internet TLD	.iq
Οδηγο?ν στα	δεξι?
Κωδικ?? κλ?ση?	+964

Το Ιρ?κ (αραβικ?: ???????‎‎), επ?σημα Δημοκρατ?α του Ιρ?κ (αραβικ?: ??????? ???????‎‎), ε?ναι κρ?το? τη? νοτιοδυτικ?? Ασ?α? στην περιοχ? τη? Μεσοποταμ?α? (μεταξ? των ποταμ?ν Τ?γρη και Ευφρ?τη). Το Ιρ?κ απ? το 1930 ?γινε ανεξ?ρτητο βασ?λειο και το 1958, μετ? απ? επαν?σταση, ανακηρ?χτηκε δημοκρατ?α. Συνορε?ει ανατολικ? με το Ιρ?ν, δυτικ? με τη Συρ?α και την Ιορδαν?α, ν?τια με το Κουβ?ιτ και τη Σαουδικ? Αραβ?α και β?ρεια με την Τουρκ?α.

Η ?κτασ? του ε?ναι 437.072 τετρ. χλμ. και ο πληθυσμ?? του 46.118.793 κατο?κου?, σ?μφωνα με επ?σημη εκτ?μηση για το 2025.

Ετυμολογ?α

Το αραβικ? ?νομα αλ-Ιρ?κ (αραβικ?: ??????‎‎) χρησιμοποιε?ται πριν ακ?μα τον 6ο αι?να μ.Χ. Υπ?ρχουν αρκετ?? προτειν?μενε? πηγ?? για το ?νομα αυτ?. Μ?α απ? αυτ?? αν?γει την προ?λευσ? του στην π?λη των Σουμερ?ων Ουρο?κ και εξ αυτο? τεκμα?ρεται πω? η λ?ξη ε?ναι σουμερικ?? ρ?ζα?, καθ?τι η λ?ξη Ουρο?κ ε?ναι η ακκαδικ? ονομασ?α τη? σουμερικ?? π?λη? Ουρο?γκ, περιλαμβ?νοντα? τη σουμερικ? λ?ξη για την π?λη, τη λ?ξη Ουρ.

Η Μεσοποταμ?α ονομαζ?ταν π?ντοτε ?η γη του Ιρ?κ? στα αραβικ?, που μεταφραζ?ταν τ?τε σε ?γ?νιμη? ? ?βαθι? ριζωμ?νη γη?.

Κατ? τη δι?ρκεια τη? μεσαιωνικ?? περι?δου, η Κ?τω Μεσοποταμ?α ονομαζ?ταν Ιρ?κ Αραμπ? (Αραβικ? Ιρ?κ), εν? η περιοχ? που αποτελε? το σημεριν? Κεντρικ? και Δυτικ? Ιρ?ν ονομαζ?ταν Ιρ?κ ατζαμ? (περσικ? Ιρ?κ ? ξ?νο Ιρ?κ). Ο ?ρο? ιστορικ? περιελ?μβανε την πεδι?δα νοτ?ω? τη? οροσειρ?? Χαμρ?ν εν? δεν περιελ?μβανε το βορειανατολικ? και δυτικ? ?κρο τη? σημεριν?? επικρ?τεια? του Ιρ?κ. Ο ?ρο? Σαου?ντ χρησιμοποιε?το επ?ση? στα πρ?τα ισλαμικ? χρ?νια για την περιοχ? τη? προσχωματικ?? πεδι?δο? των ποταμ?ν Τ?γρη και Ευφρ?τη, σε αντιδιαστολ? με την ?γονη, ?νυδρη Αραβικ? ?ρημο.

Ω? αραβικ? λ?ξη, η λ?ξη Ιρ?κ σημα?νει ακτ?, ?χθη ? ?κρη, χε?λο?, ?τσι ?στε το ?νομα στη λα?κ? ετυμολογ?α ?φτασε να ερμηνε?εται ω? ?γκρεμ???, ?πω? αυτ?? που υπ?ρχει στα ν?τια και ανατολικ? του Υψιπ?δου Τζαζ?ρα, το οπο?ο Υψ?πεδο σχηματ?ζει τη β?ρεια και δυτικ? ?κρη τη? περιοχ?? του αραβικο? Ιρ?κ.

Ιστορ?α

Απ? την αρχαι?τητα ω? τα Οθωμανικ? χρ?νια

Ιστορικ? ?ψη τη? αρχα?α? Βαβυλ?να?

Η περιοχ? του σημερινο? Ιρ?κ κατ? την αρχαι?τητα ?ταν γνωστ? ω? Μεσοποταμ?α, ?που βρ?σκονταν οι ε?φορε? κοιλ?δε? των ποταμ?ν Τ?γρη και Ευφρ?τη. Η Μεσοποταμ?α ονομ?στηκε λ?κνο του πολιτισμο? καθ?? εκε? αναπτ?χθηκαν μεγ?λοι πολιτισμο? ?δη απ? το 5.000 π.Χ. Διαδοχικ?, στην περιοχ? εμφαν?ζονται οι: Σουμ?ριοι, Ακκ?διοι, Βαβυλ?νιοι και Ασσ?ριοι. Αυτο? οι πολιτισμο? ?ταν οι πρ?τοι που αν?πτυξαν σε βασικ? στ?διο δι?φορε? επιστ?με?, ?πω? τα μαθηματικ? και τη φιλοσοφ?α και επ?ση? επιν?ησαν τη γραφ?. Τον 6o αι?να π.Χ., η περιοχ? ?γινε τμ?μα τη? Περσικ?? Αυτοκρατορ?α? υπ? τον Κ?ρο Β?, εν? αργ?τερα κατακτ?θηκε απ? τον Μ?γα Αλ?ξανδρο, ο οπο?ο? ?ταν επικεφαλ?? των συνασπισμ?νων Ελλ?νων.

Μετ? απ? δι?φορε? περι?δου? κυριαρχ?α? γειτονικ?ν κρατ?ν-Σελευκ?δε?, Π?ρθοι και Σασσαν?δε?, το 634 μ.Χ. οι ?ραβε? εισ?βαλαν στη Μεσοποταμ?α. Τον 7ο αι?να μ.Χ., καθ?? ο εξισλαμισμ?? προχωρο?σε με γρ?γορου? ρυθμο??, η Βαγδ?τη ?γινε η πρωτε?ουσα του Χαλιφ?του των Αββασιδ?ν. Μετ? τον θ?νατο του χαλ?φη Αλ?, προκλ?θηκε βαθ? θρησκευτικ? σχ?σμα στον ισλαμικ? κ?σμο, απ? το οπο?ο προ?κυψε ο σιιτισμ??. Κατ? τη δι?ρκεια του 12ου με 14ο αι?να, η περιοχ? γν?ρισε τι? εισβολ?? δι?φορων λα?ν: δ?ο φορ?? των Μογγ?λων, των Τουρκμ?νων, των Τατ?ρων και των Κο?ρδων. Απ? το 17ο αι?να ?? το 1918, το Ιρ?κ αποτ?λεσε τμ?μα τη? Οθωμανικ?? Αυτοκρατορ?α?, αν και διατηρο?σε καθεστ?? μερικ?? αυτονομ?α?.

Ανεξαρτησ?α

Κατ? τον Α' Παγκ?σμιο Π?λεμο, το Ηνωμ?νο Βασ?λειο κατ?λαβε την περιοχ? (1918) και δ?ο χρ?νια αργ?τερα το μετ?τρεψε σε προτεκτορ?το. Τη δεκαετ?α του '20 καθορ?στηκαν τα ακριβ? ?ρια τη? χ?ρα?, β?σει των γεωστρατηγικ?ν συμφερ?ντων τη? Αγγλ?α?, εν? επιλ?χθηκε ω? μον?ρχη? τη? χ?ρα? ο Φε?ζ?λ Α?. Τελικ?, το 1930 τερματ?στηκε η περ?οδο? τη? Βρετανικ?? Εντολ??, εν? το 1932 αναγνωρ?στηκε επ?σημα η ανεξαρτησ?α του Ιρ?κ.

Ωστ?σο προβλ?ματα μεταξ? των διαφ?ρων εθνοφυλετικ?ν ομ?δων και εντ?σει? με του? Κο?ρδου? στι? β?ρειε? περιοχ??, αν?γκασαν την κρατικ? εξουσ?α να ενισχ?σει τον ρ?λο των εν?πλων δυν?μεων. Στι? 14 Ιουλ?ου 1958 πραγματοποι?θηκε πραξικ?πημα υπ? την ηγεσ?α του στρατηγο? Αμπντ αλ-Καρ?μ Κασ?μ, που αν?τρεψε τον βασιλι? Φε?ζ?λ Β?, οδηγ?ντα? στην ανακ?ρυξη αβασ?λευτη? δημοκρατ?α?.

Η επαν?σταση του 1958

Το Μπ?αθ στην εξουσ?α

Στι? 8 Φεβρουαρ?ου 1963, ο Κασ?μ ανατρ?πηκε απ? του? συνωμ?τε? του κ?μματο? Μπ?αθ, δυν?μει? του Στρατο? και ?λλε? παναραβικ?? ομ?δε?, υπ? την ηγεσ?α του συνταγματ?ρχη Αμπντο?λ Σαλ?μ Αρ?φ. Ο Αρ?φ, πρ?ην σ?ντροφο? του Κασ?μ στην επαν?σταση του '58, εκλ?χτηκε Πρ?εδρο? του Ιρ?κ, αλλ? το μεγαλ?τερο τμ?μα τη? εξουσ?α? ασκε?το απ? το μπααθιστ? πρωθυπουργ? τη? χ?ρα?, τον Αχμ?ντ Χασ?ν αλ-Μπακ?ρ.

Ο Αρ?φ κατ?φερε αργ?τερα ν' ανακτ?σει τον ?λεγχο τη? εξουσ?α?, δι?χνοντα? του? μπααθιστ?? απ? την κυβ?ρνηση και κ?νοντα? πρωθυπουργ? τον υποστρ?τηγο Ταχ?ρ Γι?χια ατ-Τικρ?τι. Συν?μα δι?ρισε ω? αρχηγ? του γενικο? επιτελε?ου στρατο? τον αδελφ? του, στρατηγ? Αμπντο?λ Ραχμ?ν Αρ?φ. Το φθιν?πωρο του '64, το Μπ?αθ επιχε?ρησε να ανατρ?ψει τον Σαλ?μ Αρ?φ, ?μω? η συνωμοσ?α αποκαλ?φθηκε και οι συνωμ?τε?, μεταξ? των οπο?ων και ο Σαντ?μ Χουσε?ν, συνελ?φθησαν.

Τον Απρ?λιο του '66 ο Σαλ?μ Αρ?φ σκοτ?θηκε ?ταν συνετρ?βη (πιθαν?ν απ? σαμποτ?ζ μπααθικ?ν πυρ?νων στον ιρακιν? στρατ?) το αεροπλ?νο του στο Ν?τιο Ιρ?κ. Η προεδρ?α του κρ?του? π?ρασε τ?τε στον αδελφ? του, Ραχμ?ν Αρ?φ.

Το 1968, ο Αμπντο?λ Ραχμ?ν Αρ?φ ανατρ?πηκε απ? το κ?μμα Μπ?αθ. Ο Αχμ?ντ Χασ?ν αλ-Μπακρ ?γινε ο πρ?το? μπααθιστ?? πρ?εδρο? του Ιρ?κ αλλ? το μπααθικ? κ?νημα βαθμια?α περι?λθε υπ? τον ?λεγχο του ισχυρο? ?ντρα των μυστικ?ν υπηρεσι?ν του κρ?του?, Σαντ?μ Χουσε?ν, ο οπο?ο? τον Ιο?λιο του 1979 αν?λθε στην προεδρ?α του Επαναστατικο? Συμβουλ?ου, του αν?τατου εκτελεστικο? οργ?νου του Ιρ?κ.

Διακυβ?ρνηση Σαντ?μ Χουσε?ν

Π?λεμο? Ιρ?ν-Ιρ?κ (1980-1988)

Εικ?να απ? την ?Εθνικ? Οδ? του Θαν?του?, με πλ?θο? ιρακιν?ν οχημ?των κατεστραμμ?νων κατ? τη δι?ρκεια του Πολ?μου του Κ?λπου (1991)

Απ? το 1979 ο Σαντ?μ Χουσε?ν επ?βαλε στυγν? δικτατορ?α εισβ?λλοντα? τον επ?μενο χρ?νο στο γειτονικ? Ιρ?ν, με την υποστ?ριξη των ΗΠΑ και τη? ΕΣΣΔ. Ο π?λεμο? ?ληξε το 1988 με αποδοχ? του ειρηνευτικο? σχεδ?ου των Ηνωμ?νων Εθν?ν. Την ?δια περ?οδο καταπν?γηκε ανηλε?? εξ?γερση των Κο?ρδων στη Χαλ?μπτζα με χρ?ση χημικ?ν ?πλων.

Π?λεμο? του Κ?λπου (1990-1991)

Ο Σαντ?μ Χουσε?ν θ?λοντα? να υλοποι?σει τι? ιμπεριαλιστικ?? του βλ?ψει? σε ?να παναραβικ? ?ραμα αλλ? και να αντιμετωπ?σει τα οικονομικ? του προβλ?ματα, εισ?βαλε στι? 2 Αυγο?στου 1990 στο Κουβ?ιτ. Το Συμβο?λιο Ασφαλε?α? του ΟΗΕ επ?βαλε ω? απ?ντηση οικονομικ?? κυρ?σει? στο Ιρ?κ και ταυτ?χρονα οικονομικ? αποκλεισμ?. Καθ?? ο Σαντ?μ Χουσε?ν παρ?μενε αμεταν?ητο?, η Επιτροπ? Αμυντικο? Σχεδιασμο? του ΝΑΤΟ αποφ?σισε την ενεργ? συμμετοχ? τη? Συμμαχ?α? στην κρ?ση του Περσικο? Κ?λπου εν?, λ?γε? μ?ρε? μετ?, το αμερικανικ? Κογκρ?σο εξουσιοδ?τησε τον πρ?εδρο Μπου? να χρησιμοποι?σει στρατιωτικ? β?α. Παρ? τη γαλλοαραβικ? ειρηνευτικ? πρωτοβουλ?α και τι? αλλεπ?λληλε? εκκλ?σει? του ΟΗΕ προ? τον Σαντ?μ Χουσε?ν, ο π?λεμο? δε μπ?ρεσε να αποφευχθε? λ?γω τη? αδι?λλακτη? στ?ση? του Ιρακινο? ηγ?τη.

Στι? 17 Ιανουαρ?ου 1991 πραγματοποι?θηκε αιφνιδιαστικ? αεροπορικ? επ?θεση των συμμαχικ?ν δυν?μεων εναντ?ον του Ιρ?κ με τη Βαγδ?τη να βομβαρδ?ζεται ανελ?ητα. Το Ιρ?κ προσπ?θησε ανεπιτυχ?? να αντεπιτεθε? με του? ξεπερασμ?νη? τεχνολογ?α πυρα?λου? ?Σκουντ?, που του? εκτ?ξευε κυρ?ω? εν?ντια στη Σαουδικ? Αραβ?α και το Ισρα?λ, προσπαθ?ντα? ταυτ?χρονα να προκαλ?σει την αντ?δραση του Ισρα?λ και την ε?σοδο στον π?λεμο αραβικ?ν κρατ?ν απ? μ?σο? για το Ισρα?λ, κλιμακ?νοντα? ?τσι τη σ?γκρουση. Η Τουρκ?α μπλ?χτηκε στον π?λεμο ?μμεσα παραχωρ?ντα? στου? συμμ?χου? την αεροπορικ? β?ση του Ιντσιρλ?κ, εν? οι Ιρακινο? για λ?γου? τακτικ?? ανατ?ναζαν πετρελαιοπαραγωγικ?? εγκαταστ?σει? στο Κουβ?ιτ. Λ?γε? μ?ρε? αργ?τερα κατ?φεραν να καταλ?βουν την π?λη Χ?φτζι στη Σαουδικ? Αραβ?α. Στη συν?χεια οι Ιρακινο?, αφο? απ?ρριψαν το ιρανικ? ειρηνευτικ? σχ?διο, αποδ?χθηκαν το σχ?διο ειρ?νη? που παρουσ?ασε η Μ?σχα αλλ? παρ?λληλα πυρπ?λησαν π?νω απ? 500 πετρελαιοπηγ?? στο Κουβ?ιτ. Τι? επ?μενε? ημ?ρε? οι σ?μμαχοι εισ?βαλαν στο Ν?τιο Ιρ?κ και στο Κουβ?ιτ, εν? ο Χουσε?ν αποδ?χθηκε ?λα τα ψηφ?σματα του ΟΗΕ και επιτε?χθηκε τελικ? εκεχειρ?α. Παρ?λληλα το Συμβο?λιο Ασφαλε?α? του ΟΗΕ επ?βαλε εμπ?ργκο στην π?ληση ?πλων στο Ιρ?κ για ?σο ο Χουσε?ν θα βρισκ?ταν στην εξουσ?α του Ιρ?κ.

Ακολο?θω?, στο εσωτερικ? τη? χ?ρα? ξ?σπασε εμφ?λιο? π?λεμο?, αλλ? τελικ? ο Χουσε?ν επαν?κτησε τον ?λεγχο του Ν?τιου Ιρ?κ απ? του? σι?τε? και ανακατ?λαβε το Κιρκο?κ. Ο Γενικ?? Γραμματ?α? του ΟΗΕ πρ?τεινε τη συγκρ?τηση και αν?πτυξη ειδικ?? ειρηνευτικ?? δ?ναμη? 1.440 ανδρ?ν κατ? μ?κο? των συν?ρων Ιρ?κ-Κουβ?ιτ και το Συμβο?λιο Ασφαλε?α? εν?κρινε ομ?φωνα την πρ?ταση αυτ?. Παρ?λληλα η Διεθν?? Αμνηστ?α κατ?γγειλε βασανιστ?ρια στη δι?ρκεια τη? κατοχ?? του Κουβ?ιτ.

Ο Σαντ?μ Χουσε?ν δι?ταξε την πλ?ρη συνεργασ?α με του? ειδικο?? πραγματογν?μονε? για τον ?λεγχο των πυρηνικ?ν εγκαταστ?σεων τη? χ?ρα?. ?μω? τον Σεπτ?μβριο του 1991 το Ιρ?κ συν?λαβε 44 επιθεωρητ?? του ΟΗΕ, γεγον?? που καταγγ?λθηκε απ? τον Αμερικαν? Πρ?εδρο στο Συμβο?λιο Ασφαλε?α? και τελικ? αν?γκασε το Ιρ?κ να του? απελευθερ?σει. Με την προτροπ? των ΗΠΑ και το ψ?φισμα 687 του ΟΗΕ εφαρμ?στηκαν οικονομικ?? κυρ?σει?, ω? μ?τρο π?εση? για την εγκατ?λειψη σχεδ?ων για κατασκευ? ?πλων μαζικ?? καταστροφ??. Εξαιτ?α? αυτο? ο πληθυσμ?? αντιμετ?πισε τρομερ? ?λλειψη τροφ?μων και φαρμ?κων και γν?ρισε εξαθλ?ωση, φτ?χεια και πλ?θο? ασθενει?ν.

Εισβολ? του 2003

Η εκθεμελ?ωση του αγ?λματο? του Σαντ?μ Χουσε?ν (Απρ?λιο? 2003, Βαγδ?τη)

Το 2001, η αμερικανικ? κυβ?ρνηση του Τζωρτζ Μπου? τζο?νιορ, μετ? και τα τρομοκρατικ? χτυπ?ματα τη? 11η? Σεπτεμβρ?ου 2001, κατηγ?ρησε ευθ?ω? το Ιρ?κ ?τι διαθ?τει ?πλα μαζικ?? καταστροφ??. ?στερα απ? σχετικ? τελεσ?γραφο, το Ιρ?κ επ?τρεψε την ε?σοδο επιτροπ?? ελ?γχου και αφοπλισμο? του ΟΗΕ (UNMOVIC). Παρ?λο ?μω? που η επιτροπ? σε αρχικ? τη? αναφορ? δεν επιβεβα?ωσε την ?παρξη τ?τοιων οπλικ?ν συστημ?των, στι? 20 Μαρτ?ου 2003, οι ΗΠΑ, το Ηνωμ?νο Βασ?λειο, η Αυστραλ?α και η Πολων?α, εισ?βαλαν στη χ?ρα (Επιχε?ρηση ?Σοκ και δ?ο??). Το Ιρ?κ τελικ?? κατελ?φθη χωρ?? ιδια?τερη αντ?σταση την 1η Μα?ου τη? ?δια? χρονι?? και ο Σαντ?μ Χουσε?ν αρχικ?? δι?φυγε, συνελ?φθη ?μω? αργ?τερα, δικ?στηκε, καταδικ?στηκε σε θ?νατο και εκτελ?στηκε.

Σ?γχρονο Ιρ?κ

Οι ΗΠΑ με την ολοκλ?ρωση τη? εισβολ?? ?ρισαν προσωριν? Συμμαχικ? Αρχ? υπ? τον Πωλ Μπρ?μερ για τη διακυβ?ρνηση τη? χ?ρα?, εν? απ? τον Ιο?λιο του 2004 αν?λαβε κυβ?ρνηση αποτελο?μενη απ? ιρακινο?? εκπροσ?που?, οι οπο?οι ?ταν φιλικ? προσκε?μενη προ? τα συμφ?ροντα των Ηνωμ?νων Πολιτει?ν. Η αποσταθεροπο?ηση τη? χ?ρα? απ? τον π?λεμο ωστ?σο ?φησε π?σω τη? μια σειρ? μακροχρ?νιων προβλημ?των, καθ?? η ν?α κυβ?ρνηση αποδε?χτηκε αν?κανη να αποκαταστ?σει την ειρ?νη. Η αμερικανικ? εισβολ? δημιο?ργησε ισλαμικ? κιν?ματα και εδρα?ωσε την ιδ?α του ιερο? πολ?μου ("τζιχ?ντ") σε μεγ?λο μ?ρο? του πληθυσμο? που ε?δαν τη χ?ρα του? να περν?ει τα π?νδεινα λ?γω του πολ?μου, εν? τα επ?μενα χρ?νια το καθεστ?? αποσ?θρωση? που υπ?ρχε στη χ?ρα τα επ?τρεψε αργ? και σταθερ? να γιγαντωθο?ν, με αποκορ?φωμα την εδρα?ωση τη? Ντα?? (Ισλαμικ? Κρ?το?). Το 2005 οι Κο?ρδοι απ?κτησαν αυτονομ?α, κοινοβο?λιο και ?τσι μπορο?σαν να περ?σουν ν?μου? σε αρκετ? ζητ?ματα. 2006, ο Νο?ρι αλ-Μαλ?κι εκλ?χτηκε πρωθυπουργ?? και διαδ?χτηκε τον Ιμπρα?μ αλ-Τζααφ?ρι. Π?ντω?, και στα χρ?νια μετ? την αμερικανικ? εισβολ? στη χ?ρα, η οικονομ?α συν?χισε να βρ?σκεται σε ?σχημη κατ?σταση, με τα εργοστ?σια να υπολειτουργο?ν, τη διαφθορ? να ε?ναι υψηλ?, ?πω? και ο πληθωρισμ??, αποτ?λεσμα που το 2006 αποδιδ?ταν και στα εσωτερικ? προβλ?ματα ασφαλε?α? τη? χ?ρα?.

Στι? 15 Δεκεμβρ?ου 2011, ολοκληρ?θηκε ?πειτα απ? ενν?α χρ?νια, η αμερικανικ? στρατιωτικ? παρουσ?α στο Ιρ?κ αφ?νοντα? ολοκληρωτικ? την ευθ?νη τη? ασφ?λεια? στι? Αρχ?? του Ιρ?κ. Αποχ?ρησαν σχεδ?ν ?λοι οι Αμερικανο? στρατι?τε?, αφ?νοντα? π?σω μ?νο 200 ?τομα σε συμβουλευτικ? ρ?λο. Ο ανηλε?? ανταρτοπ?λεμο? κ?στισε στι? Η.Π.Α. 4.500 νεκρο?? και 30.000 τραυματ?ε? στρατι?τε?. Ο ιρακιν?? στρατ?? το 2011 με 2014 ε?χε δαπαν?σει 41.6 δισεκατομμ?ρια δολ?ρια για του? 350.000 στρατι?τε?, ωστ?σο ?χασε με μεγ?λη ευκολ?α υπ?ρ των τζιχαντιστ?ν αρκετ? εδ?φη.

Η περ?οδο? 2014-2017 χαρακτηρ?στηκε απ? μια ν?α κυβερνητικ? κρ?ση και εμφ?λιο π?λεμο στο Ιρ?κ, καθ?? η τρομοκρατικ? οργ?νωση Ισλαμικ? Κρ?το?. Οι πηγ?? τη? οργ?νωση? αν?γονται στο 1999 ?ταν ιδρ?θηκε σαν σ?μμαχο? στην Αλ Κ?ιντα, αλλ? αργ?τερα αυτονομ?θηκε απ? αυτ?. Η οργ?νωση αυτ? ενισχ?θηκε απ? την απ?συρση των στρατευμ?των των ΗΠΑ και τον συριακ? εμφ?λιο π?λεμο, με αποτ?λεσμα να καταλ?βει, ιδ?ω? μετ? το 2014, αρκετ? εδ?φη και στι? δ?ο χ?ρε?, με σημαντικ?τερη π?λη τη Μοσο?λη που ανακατελ?φθη στι? 9 Ιουλ?ου 2017. Η σ?γκρουση αυτ? οδ?γησε σε προσφυγικ? κρ?ση το 2015 απ? την Συρ?α και το Ιρ?κ, αν και εκατοντ?δε? χιλι?δε? Σ?ριοι πρ?σφυγε? ?φυγαν ?δη απ? το 2011 ?ταν ξ?σπασε ο π?λεμο? στη Συρ?α. Η οργ?νωση παρ?λληλα χρηματοδοτο?νταν απ? το παρ?νομο εμπ?ριο φυσικ?ν π?ρων και απ? δι?φορε? κυβερνητικ?? και ιδιωτικ?? πηγ?? στι? γ?ρω χ?ρε?. Το Ισλαμικ? Κρ?το? ?χει κατηγορηθε? για γενοκτον?α ?ναντι τη? μειον?τητα? των Γεζ?ντι και για ?λλε? παραβι?σει? ανθρωπ?νων δικαιωμ?των.

Κατ? την περ?οδο αυτ? οι Κο?ρδοι συν?βαλαν σημαντικ? στην διεθν? συμμαχ?α για την καταπολ?μηση των τζιχαντιστ?ν, εν? η αυτ?νομη αρχ? του Ιρακινο? Κουρδιστ?ν κατ?λαβε αρκετ? εδ?φη μετ? την αποχ?ρηση των Ιρακιν?ν απ? εκε? το καλοκα?ρι του 2014, συμπεριλαμβανομ?νη? τη? π?λη? Κερκο?κ, με του? Πεσμεργκ? (στρατιωτικ? σ?μα των κουρδικ?ν αρχ?ν) να συμμετ?χουν στι? επιχειρ?σει? εναντ?ον των τζιχαντιστ?ν. Παρ'?λα αυτ?, οι Κο?ρδοι απ?τυχαν λ?γω των διεργασι?ν των μεγ?λων δυν?μεων στη περιοχ? να αποκομ?σουν μακροπρ?θεσμα γεωπολιτικ? κ?ρδη.

Στι? 25 Σεπτεμβρ?ου 2017 οι αρχ?? στο Ιρακιν? Κουρδιστ?ν διεξ?γαγαν δημοψ?φισμα ανεξαρτησ?α? στα εδ?φη που ?λεγχαν οι ?διε?, αν και οι γ?ρω χ?ρε? (εκτ?? του Ισρα?λ, που ?χει μια μακροπρ?θεσμη εχθρ?τητα με το Ιρ?ν μετ? την ισλαμικ? επαν?σταση το 1979) ?ταν κατ? του δημοψηφ?σματο? για λ?γου? ?πω? ο φ?βο? αποσταθεροπο?ηση? του Ιρ?κ σε μια περ?οδο ?που το Ισλαμικ? Κρ?το? ?ταν ακ?μα δ?ναμη που ?λεγχε εδ?φη στη χ?ρα, αλλ? και λ?γω του γεγον?το? ?τι ?να κουρδικ? κρ?το? θα ?θετε προηγο?μενο εξ?γερση? των Κο?ρδων οδηγ?ντα? στην αλλαγ? των συν?ρων σε αρκετ?? χ?ρε?. Το δημοψ?φισμα εν τ?λει π?ρασε με 93.7%, αλλ? δεν δημιουργ?θηκε ανεξ?ρτητο κουρδικ? κρ?το?. Σ?μφωνα με ?ρθρο τη? Καθημεριν??, ο στ?χο? του δημοψηφ?σματο? ?ταν περισσ?τερο να γ?νει μοχλ?? π?εση? για το κουρδικ? ζ?τημα αλλ? και για να ενισχ?σει τι? πιθαν?τητε? εκλογ?? του επ? δ?δεκα χρ?νια προ?δρου τη? κουρδικ?? κυβ?ρνηση? Μασο?ντ Μπαρζαν?, παρ? για να ξεκιν?σει ο δρ?μο? προ? την ανεξαρτησ?α. Το δημοψ?φισμα μ?λιστα, οδ?γησε αργ?τερα στην ανακατ?ληψη τη? Κερκο?κ και την επιστροφ? του Ιρακινο? Κουρδιστ?ν στα προ του 2014 σ?νορα.

Τον Οκτ?βριο του 2019 ξεκ?νησαν μεγ?λε? διαδηλ?σει? σε ?λη τη χ?ρα με τα βασικ? α?τια των διαδηλ?σεων να ε?ναι η υψηλ? ανεργ?α και η διαφθορ?, ?να συχν? πρ?βλημα στον αραβικ? κ?σμο. Μ?χρι τι? 28 Δεκεμβρ?ου 2019 ε?χανε καταγραφε? τουλ?χιστον 490 θ?νατοι και 22.000 τραυματ?ε?. Το Ιρ?ν αποτελε? μια χ?ρα η οπο?α ?χει ?ντονη επιρρο? στη κυβ?ρνηση και στο πολιτικ? σ?στημα λ?γω των Σιιτ?ν, με το α?τημα διορισμο? εν?? ανεξ?ρτητου πρωθυπουργο? να αποτελε? ?να απ? τα βασικ? αιτ?ματα των διαδηλ?σεων που επηρ?ασαν την χ?ρα καθ'?λο το τ?ταρτο τρ?μηνο του 2019, εν? ?λλο βασικ? α?τημα ?ταν η ανατροπ? του πολιτικο? συστ?ματο?.

Στι? 3 Ιανουαρ?ου 2020 αμερικανικ? μη επανδρωμ?νο ?χημα προ?βη στη δολοφον?α του Ιρανο? διοικητ? των δυν?μεων Κουντ? τη? Ιρανικ?? Επαναστατικ?? Φρουρ??, Κασ?μ Σο?λεμαν?, στο Ιρ?κ, σαν αντ?ποινα για το ιρανικ? χτ?πημα στην αμερικανικ? πρεσβε?α στη Βαγδ?τη μια βδομ?δα πριν.

Γεωγραφ?α

Το βορειοανατολικ? Ιρ?κ ε?ναι περιοχ? ορειν?, συν?χεια τη? Αρμεν?α?. Το τμ?μα τη? Μεσοποταμ?α? ε?ναι ?να λεκανοπ?διο απ? ε?φορε? πεδι?δε? και αποτελε? το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? χ?ρα?. Το υπ?λοιπο τμ?μα του Ιρ?κ ε?ναι ερημικ? ? στεπ?δε? (προ?κταση τη? συριακ?? ερ?μου).

Το β?ρειο Ιρ?κ ?χει ψυχρ? κλ?μα και αρκετ?? βροχ??, εξαιτ?α? το? ?τι ε?ναι ορειν?. ?μω? γενικ? το κλ?μα του Ιρ?κ ε?ναι ζεστ? και ξηρ?. Η περιοχ? τη? Βαγδ?τη?, αν και βρ?σκεται στην ε?κρατη ζ?νη (στο ?διο ?ψο? περ?που με την Κρ?τη) ε?ναι το μ?ρο? του κ?σμου με την ψηλ?τερη θερμοκρασ?α (φτ?νει συχν? του? 50 °C το καλοκα?ρι). Λ?γε? βροχ?? π?φτουν, αλλ? τ?σο απ?τομε? και ραγδα?ε?, που ο Τ?γρη? και ο Ευφρ?τη?, τα δ?ο μεγ?λα ποτ?μια τη? δυτικ?? Ασ?α?, πλημμυρ?ζουν συχν?. Οι ποταμο? αυτο? πηγ?ζουν απ? τον αρμενικ? Τα?ρο και τον Αντ?ταυρο. Η σημασ?α των δ?ο αυτ?ν ποταμ?ν για το Ιρ?κ ε?ναι π?ρα πολ? μεγ?λη, γιατ? μ?νο απ' αυτο?? προ?ρχεται η ?ρδευση των μεγ?λων πεδι?δων.

Στην περιοχ? αυτ? τη? Μεσοποταμ?α?, εξαιτ?α? του πλο?του του εδ?φου?, αναπτ?χθηκαν αξι?λογοι πολιτισμο?. Πρ?τα οι Ασσ?ριοι και οι Βαβυλ?νιοι, μετ? οι Π?ρσε?, π?ρασαν απ? τη Μεσοποταμ?α αναπτ?σσοντα? πολιτισμο??, που ?χνη του? υπ?ρχουν ακ?μα. Τα ερε?πια αρχα?ων π?λεων, ?πω? τη? Νινευ? και τη? Βαβυλ?να?, μαρτυρο?ν το μεγαλε?ο τη? εποχ?? του?.

Ο Τ?γρη? και ο Ευφρ?τη? τελικ? συνεν?νονται και σχηματ?ζουν τον ποταμ? Σατ αλ-?ραμπ, που χ?νεται στον Περσικ? Κ?λπο, σχηματ?ζοντα? μεγ?λο δ?λτα, ?να απ? τα πιο ε?φορα τη? γη?.

Το Ιρ?κ ε?ναι χ?ρα γεωργικ? και κτηνοτροφικ?. Οι καλλιεργ?σιμε? εκτ?σει? βρ?σκονται κυρ?ω? στην περιοχ? τη? Μεσοποταμ?α?. Καλλιεργο?νται δημητριακ?, μπαμπ?κι, λαχανικ?, ρ?ζι και υπ?ρχουν και χουρμαδι??. Σχετικ? με την κτηνοτροφ?α, εκτρ?φονται αιγοπρ?βατα, αλλ? και β?δια, ?λογα (αραβικ?? ρ?τσε? αλ?γων) και καμ?λε?.

Δημογραφ?α

Η αν?πτυξη του πληθυσμο? (1961-2003) απ? στοιχε?α του FAOSTAT (πληθυσμ?? σε χιλι?δε?)

Ο πληθυσμ?? τη? χ?ρα? ε?ναι 46.118.793 κ?τοικοι (2025). Ο ρυθμ?? α?ξηση? του πληθυσμο? ε?ναι 2,16% (εκτ?μηση 2020). Ρυθμ?? γενν?σεων 25,7 γενν?σει?/1.000 πληθυσμο? και θαν?του 3,9 θ?νατοι/1.000 πληθυσμο? (εκτ?μηση 2020). Το προσδ?κιμο ζω?? στο σ?νολο του πληθυσμο?, σ?μφωνα με εκτιμ?σει? του 2019 του Παγκ?σμιου Οργανισμο? Υγε?α? ?ταν 72,4 χρ?νια (69,9 χρ?νια οι ?νδρε? και 75,0 οι γυνα?κε?).

Εθνοτικ?? ομ?δε?

Οι κ?τοικοι του Ιρ?κ ε?ναι, κατ? μεγ?λο ποσοστ?, ?ραβε?, εν? η μεγαλ?τερη εθνικ? μειον?τητα ε?ναι των Κο?ρδων, οι οπο?οι ζουν κυρ?ω? στο β?ρειο τμ?μα τη? χ?ρα?. Υπ?ρχουν ακ?μη Τουρκομ?νοι, συγγενε?? των Το?ρκων τη? Ανατολ?α? ?πω? επ?ση? Π?ρσε? και Ασσ?ριοι. Η πλειοψηφ?α των κατο?κων ε?ναι μουσουλμ?νοι Σι?τε? (περ?που 55%) και Σουν?τε? (περ?που 20%).Οι σχ?σει? των δ?ο ομ?δων ε?ναι εχθρικ?? απ? την εποχ? του 7ου αι?να, εξαιτ?α? τη? διαμ?χη? για τη διαδοχ? του ιδρυτ? τη? μουσουλμανικ?? θρησκε?α? Μω?μεθ. Τα τελευτα?α χρ?νια, μετ? την εισβολ? των Αμερικαν?ν και την πτ?ση του Σαντ?μ Χουσε?ν, ο οπο?ο? στηριζ?ταν στη σουνιτικ? μειοψηφ?α, οι σι?τε? αν?λαβαν τη διακυβ?ρνηση γεγον?? που πυροδ?τησε τη σουνιτικ? αντ?δραση και αποτ?λεσε μια απ? τι? αιτ?ε? για την αν?πτυξη των ομ?δων που υποστηρ?ζουν το Ισλαμικ? Χαλιφ?το και το ΙΚΙΛ (Ισλαμικ? Κρ?το? Ιρ?κ και Λεβ?ντε).

?λλοι πληθυσμο? που διαμ?νουν στο Ιρ?κ ε?ναι Τσετσ?νοι, εν? στο ν?τιο Ιρ?κ υπ?ρχει κοιν?τητα Ιρακιν?ν αφρικανικ?? καταγωγ?? ω? αποτ?λεσμα του δουλεμπορ?ου του Ισλαμικο? Χαλιφ?του κατ? τον 9ο αι?να με την π?λη τη? Βασ?ρα? να ε?ναι το επ?κεντρο.

Γλ?σσε?

Τα αραβικ? ε?ναι η γλ?σσα την οπο?α χρησιμοποιε? το μεγαλ?τερο μ?ρο? του πληθυσμο?, εν? τα κουρδικ? ομιλο?νται απ? το περ?που 10 με 15% του πληθυσμο?. ?λλε? γλ?σσε?, ε?ναι τα τουρκικ? και η νεο-αραμα?κ? γλ?σσα των Ασσυρ?ων, οι οπο?ε? ?χουν ?να ποσοστ? 5%. Ακ?μα μικρ?τερε? ομ?δε? γλωσσ?ν συνιστο?ν τα μανδα?κ?, σαμπ?κι, αρμ?νικα, κιρκασιαν?, και τα περσικ?. Τα αραβικ?, κουρδικ?, περσικ? και αζ?ρικα γρ?φονται με την αραβικ? γραφ?, η νεο-αραμα?κ? γλ?σσα με τη συριακ?, και τα αρμ?νικα με την αρμ?νικη γραφ?.

Πριν την αμερικανικ? εισβολ? του 2003, τα αραβικ? ?ταν η μ?νη επ?σημη γλ?σσα. Απ? τον Ιο?νιο του 2004 επ?σημη γλ?σσα ?γιναν και τα κουρδικ?, εν? τα νεο-αραμα?κ? και τα τουρκμ?νικα ?γιναν αναγνωρισμ?νε? τοπικ?? γλ?σσε?. Επιπρ?σθετα, προβλ?πεται πω? η οποιαδ?ποτε περιοχ? μπορε? να προωθ?σει μια γλ?σσα ω? αναγνωρισμ?νη εφ?σον η πρ?ταση περ?σει επιτυχ?? απ? δημοψ?φισμα.

Θρησκε?α

Η πλειοψηφ?α των κατο?κων του Ιρ?κ ε?ναι μουσουλμ?νοι, με το ποσοστ? του? να υπολογ?ζεται στο 95% του συνολικο? πληθυσμο?, και να αποτελε?ται απ? 65% Σι?τε? και 35% Σουν?τε?, ? 51% Σι?τε?, 42% Σουν?τε?, και 5% απλ?? να αναφ?ρουν πω? ε?ναι Μουσουλμ?νοι σ?μφωνα με ?λλη ?ρευνα.Στο Ιρ?κ βρ?σκονται 2 απ? τι? ιερ?τερε? τοποθεσ?ε? των Σιιτ?ν, η Νατζ?φ και η Καρμπ?λα.

Ο πληθυσμ?? των Σουνιτ?ν υπ?στη σημαντικ?? διακρ?σει? απ? τη Σιιτικ? κυβ?ρνηση μετ? την πτ?ση του Σαντ?μ Χουσε?ν το 2003 (επ? διακυβ?ρνηση? του το καθεστ?? ?ταν σουνιτικ?), παρ? τι? διαψε?σει? τη? κυβ?ρνηση? του Νουρ? αλ Μαλ?κι.

?να μικρ? ποσοστ? των κατο?κων ε?ναι χριστιανο?, περ?που 250.000, κυρ?ω? Ασσ?ριοι χριστιανο? η οπο?α ?χουν μακρ?χρονη παρουσ?α στη χ?ρα εν? υπ?ρχουν και λ?γοι Αρμ?νιοι και ελληνορθ?δοξοι. Παλαι?τερα το ποσοστ? αυτ? ?ταν μεγαλ?τερο (5%) και οι χριστιανο? ?φταναν το 1.400.000 αλλ? τα τελευτα?α χρ?νια πολλο? επ?λεξαν να μεταναστε?σουν απ? τη χ?ρα για να γλυτ?σουν απ? τι? διακρ?σει? που υφ?σταντο επ? δεκαετ?ε? και τον εμφ?λιο π?λεμο που προ?κυψε μετ? την αμερικανικ? εισβολ? στη χ?ρα. ?λλα χριστιανικ? δ?γματα ε?ναι αυτ? τη? Χαλδαιακ?? Καθολικ?? Εκκλησ?α?, Ασσυριακ?? Εκκλησ?α? τη? Ανατολ??, Ασσυριακ?? Πεντηκοστιαν?? Εκκλησ?α?, και τη? Συριακ?? Ορθ?δοξη? Εκκλησ?α?. ?να μ?ρο? απ? του? χριστιανικο?? πληθυσμο?? που ε?χαν φ?γει απ? τη χ?ρα, ?ρχισαν να επιστρ?φουν στι? κουρδικ?? αυτ?νομε? περιοχ?? του Ιρακινο? Κουρδιστ?ν.

Υπ?ρχουν επ?ση? οι μικρ?? εθνοθρησκευτικ?? μειον?τητε? των Μανδα?ων, Σαμπ?κων, Γιαρσ?ν, και των Γιαζ?ντι, εν? οι Εβρα?οι του Ιρ?κ, οι οπο?οι το 1941 αριθμο?σαν 150.000 ?τομα, ?χουν σχεδ?ν ολοκληρωτικ? εγκαταλε?ψει τη χ?ρα.

Αστικ?? περιοχ??

Πρωτε?ουσα του Ιρ?κ ε?ναι η Βαγδ?τη (7.216.040 κατ. το 2011), π?λη καθαρ? ανατολ?τικη που μ?λι? τ?ρα ?ρχισε να εκσυγχρον?ζεται κατ? το δυτικ? τ?πο. ?λλε? μεγ?λε? π?λει? ε?ναι η Βασ?ρα (μεγ?λο λιμ?νι, η Βενετ?α τη? Ανατολ??, με τι? πολλ?? τη? δι?ρυγε?, στι? ?χθε? του Τ?γρη, με 2.300.000 κατο?κου?), η Μοσο?λη, η Αρμπ?λ (αρχα?α ?ρβηλα), η Σουλε?μαν?για, το Κιρκο?κ, η Νατζ?φ, η Κερμπ?λα, η Νασιρ?για, η Φαλο?τζα.

Βαγδ?τη

Βασ?ρα

Μοσο?λη

Αρμπ?λ

Μεγαλ?τερε? π?λει? ? περιοχ?? (Ιρ?κ) (geonames.org)

Κατ?ταξη	?νομα	Επαρχ?α	Πληθ.
1	Βαγδ?τη	Βαγδ?τη	9.500.000
2	Βασ?ρα	Βασ?ρα	2.300.125
3	Μοσο?λη	Επαρχ?α Νινευ??	2.000.000
4	Αρμπ?λ	Αρμπ?λ	1.100.000
5	Κιρκο?κ	Κιρκο?κ	1.100.000
6	Σουλε?μαν?για	Σουλε?μαν?για	1.000.000
7	Χ?λλα	Επαρχ?α Μπαμπ?λ	1.000.000
8	Καρμπ?λα	Καρμπ?λα	800.347
9	Νατζ?φ	Νατζ?φ	800.137
10	Αλ Νασιρ?για	Επαρχ?α Ντι Καρ	700.373

Διακυβ?ρνηση

Το Σ?νταγμα που επικυρ?θηκε το 2005 μπορε? να τεθε? σε δημοψ?φισμα. Αρχηγ?? Κρ?του? ε?ναι ο Πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α?. Αρχηγ?? κυβ?ρνηση? ε?ναι ο Πρωθυπουργ??. Ο Πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α? και οι Αντιπρ?εδροι τη? Δημοκρατ?α? ?χουν περιορισμ?νε? εξουσ?ε? εν? ο Πρωθυπουργ?? ?χει τι? ουσιαστικ?τερε? εξουσ?ε?.

Το Ιρ?κ αποτελε? μια διχασμ?νη χ?ρα, λ?γω του μικτο? θρησκευτικ? πληθυσμο? που περιλαμβ?νει τ?σο Σουν?τε? ?σο και Σι?τε?.

Εκλογ??

Οι πιο πρ?σφατε? εκλογ?? διεξ?χθησαν στι? 12 Μα?ου 2018.

Οικονομ?α

Το ΑΕΠ τη? χ?ρα? ε?ναι 68,553 δισ. δολ?ρια ΗΠΑ (σε ονομαστικ?? τιμ??, εκτ?μηση 2009). Το κατ? κεφαλ?ν ΑΕΠ ε?ναι 2.195$ (εκτ?μηση 2009).

Η παραγωγ? του Ιρ?κ ε?ναι πολ? κατ?τερη απ? τι? δυνατ?τητε? τη? χ?ρα?, γιατ? γ?νεται με αρκετ? πρωτ?γονα μ?σα. Το 78% των κατο?κων απασχολο?νται στην ?παιθρο γι' αυτ? και δεν υπ?ρχουν βιομηχαν?ε?. ?να απ? τα ιδια?τερα οικονομικ? χαρακτηριστικ? του Ιρ?κ ε?ναι το πετρ?λαιο. Η παραγωγ? πετρελα?ου φτ?νει στα 41 εκατομ. τ?νου? κ?θε χρ?νο. Μεγ?λε? πετρελαιοπηγ?? υπ?ρχουν στη Μοσο?λη, στο Κιρκο?κ, στη Βασ?ρα κλπ. ?μω? στο Ιρ?κ δε γ?νεται καμι? επεξεργασ?α πετρελα?ου. Μεταφ?ρεται με αγωγο?? ε?τε στον Περσικ? Κ?λπο, ε?τε στη Μεσ?γειο και εξ?γεται σαν πρ?τη ?λη. Το Ιρ?κ, το οπο?ο ακ?μη και στη δεκαετ?α του 2020 παλε?ει για να αντιμετωπ?σει τι? πληγ?? που ?φησε το εμπ?ργκο τη? δεκαετ?α? του 1990 και η μετ?πειτα εισβολ? των ΗΠΑ, χρηματοδοτε? το μεγαλ?τερο μ?ρο? του προ?πολογισμο? απ? τι? εξαγωγ?? του πετρελα?ου του.

Γενικ? το Ιρ?κ, αν και χ?ρα πλο?σια, ε?ναι προ? το παρ?ν υπαν?πτυκτη. Οι συγκοινων?ε? δεν ε?ναι καλ??, βιομηχαν?α σχεδ?ν δεν υπ?ρχει. Οι εξαγωγ?? τη? χ?ρα? περιορ?ζονται σε αργ? πετρ?λαιο και γεωργικ? και κτηνοτροφικ? προ??ντα, εν? ?λλο ?να πρ?βλημα ε?ναι η υψηλ? διαφθορ?.

Μεταφορ??

Η οδ?γηση γ?νεται στα δεξι?.

Σχετικ? βιβλιογραφ?α

• Shadid, Anthony 2005. Night Draws Near. Henry Holt and Co., New York, US ISBN 0-8050-7602-6
• Hanna Batatu, "The Old Social Classes and the Revolutionary Movements of Iraq", Princeton: Princeton University Press, 1978
• Charles Glass, "The Northern Front: A Wartime Diary"' Saqi Books, London, 2004, ISBN 0-86356-770-3
• A Dweller in Mesopotamia Αρχειοθετ?θηκε 2025-08-14 στο Wayback Machine., being the adventures of an official artist in the garden of Eden, by Donald Maxwell, 1921. (a searchable facsimile at the University of Georgia Libraries; DjVu & PDF Αρχειοθετ?θηκε 2025-08-14 στο Wayback Machine.)
• By Desert Ways to Baghdad Αρχειοθετ?θηκε 2025-08-14 στο Wayback Machine., by Louisa Jebb (Mrs. Roland Wilkins) With illustrations and a map, 1908 (1909 ed). (a searchable facsimile at the University of Georgia Libraries; DjVu & PDF Αρχειοθετ?θηκε 2025-08-14 στο Wayback Machine.)
• ?Iraqi Constitution? (PDF). Ministry of Interior – General Directorate For Nationality. 30 Ιανουαρ?ου 2006. Αρχειοθετ?θηκε απ? το πρωτ?τυπο (PDF) στι? 28 Νοεμβρ?ου 2016. Ανακτ?θηκε στι? 18 Φεβρουαρ?ου 2013. 
• Benjamin Busch, "'Today is Better than Tomorrow'. A Marine returns to a divided Iraq", Harper's Magazine, October 2014, pp. 29–44.
• Global Arms Exports to Iraq 1960-1990, Rand Research report

Δε?τε επ?ση?

• Π?λεμο? στο Ιρ?κ

Εξωτερικο? σ?νδεσμοι

• Ιρ?κ στο Curlie
• Εξ?ντα?: Κατοχ? (μ?ρο? 1ο) (Αρχε?ο τη? ΕΡΤ)
• Εξ?ντα?: Κατοχ? (μ?ρο? 2ο) (Αρχε?ο τη? ΕΡΤ)
• Εξ?ντα?: Κατοχ? (μ?ρο? 3ο) (Αρχε?ο τη? ΕΡΤ)
• Εξ?ντα?: Ιρ?κ - Κατοχ? ΙΙ (μ?ρο? 1ο) (Αρχε?ο τη? ΕΡΤ)
• Εξ?ντα?: Ιρ?κ - Κατοχ? ΙΙ (μ?ρο? 2ο) (Αρχε?ο τη? ΕΡΤ)
• Εξ?ντα?: Ιρ?κ - Κατοχ? ΙΙ (μ?ρο? 3ο) (Αρχε?ο τη? ΕΡΤ)